You Can See More: Câu chuyện hạt điều: từ vườn lên dĩa. “Ăn điều và biết điều”
Hầu như ai cũng biết được rằng hạt điều sản xuất tại Việt Nam vốn đã từ lâu rất nổi tiếng về độ thơm ngon béo bùi. Chính vì thế, Việt Nam còn được mọi người nhắc đến là thủ phủ điều của thế giới khi lượng xuất khẩu hạt điều hàng năm luôn đứng top 1. Hạt điều chính là thứ mà cả thế giới phải phát cuồng khi nhắc đến nông sản Việt Nam, coi như đó là một đặc sản. Nghe thôi cũng thấy thật hãnh diện phải không nào!
Dù là một quốc gia giàu có về hạt điều, xuất khẩu điều luôn số 1 thế giới nhưng bạn có biết vì sao Việt Nam lại không phải là một đất nước tiêu thụ hạt điều đáng kể? Theo tui nghĩ thì phần vì, người dân chưa hiểu rõ về giá trị dinh dưỡng tuyệt vời của hạt điều, phần vì giá thành của hạt điều tại Việt Nam lại không “ngọt bùi” như hương vị của nó. Trong khi đó, bạn có biết điều lại là thực phẩm thường xuyên có mặt trong bữa ăn chính, bữa ăn vặt của các nước phát triển phương Tây. Người dân các nước Châu Âu và Châu Mỹ này hiểu rõ được tác dụng của hạt điều và sẵn sàng bỏ ra mức giá cao, tương xứng với giá trị cũng như công sức người lao động đã bỏ ra trong quá trình thu hoạch, chế biến, sản xuất hạt điều.
Hôm nay, với bài viết này, sẽ không còn lý do rằng vì thiếu thông tin cũng như có cái nhìn không đúng về giá trị cũng như giá thành của hạt điều mà người dân Việt Nam ta lại không thưởng thức thứ hạt thơm ngon và giàu dinh dưỡng như vậy nữa. Là một người quan tâm đến sức khỏe và dinh dưỡng của cộng đồng, hãy để tui kể cho các bạn nghe một chuỗi câu chuyện về hạt điều được thu hoạch và chế biến như thế nào nhé!
Xem thêm: Bí mật đằng sau tác dụng thần kỳ của hạt điều
Câu chuyện thứ nhất: Hạt điều được thu hoạch bằng cách nào nhỉ?
Để có thể phát triển tốt và cho ra thành phẩm có chất lượng như mong muốn, cây điều phải được trồng và chăm sóc đúng cách. Thường thì sau khoảng 3 năm kể từ khi bầu được ươm xuống đất, cây điều sẽ bắt đầu cho ra những lứa hoa và quả đầu tiên. Quả điều còn được gọi là “đào lộn hột”. Các bạn có biết tại sao lại có cái tên lộn xộn như thế không? Đó là vì hạt của quả điều, không nằm trong quả mà treo lủng lẳng bên ngoài trái điều. Thật thú vị phải không nào!
Với người nông dân, trồng trọt và chăm sóc cây điều là một việc không đơn giản, nhưng thật sự cũng không quá khó với họ. Tuy nhiên, thu hoạch hạt điều mới là trọng tâm của câu chuyện mà tui muốn kể cho các bạn nghe.
Không như các loại hoa quả khác, cách tốt nhất để thu hoạch được hạt điều là khi quả và hạt đã rơi xuống đất. Sau đó, người nông dân sẽ đi nhặt và lặt hạt điều ra khỏi trái điều. Mục đích của việc đợi quả rụng mới thu hoạch là để quả được chín tới và hạt điều sẽ đầy đặn hơn. Còn nếu chủ động rung cây để quả và hạt rơi thì … nhân hạt điều bên trong chưa chín tới, có thể bị teo, nhăn là tui không chịu trách nhiệm đâu nha hihi. Vì thế, để thu hoạch được những hạt điều thơm ngon béo ngậy, người nông dân lại phải hết sức bị động trong công việc của mình. Bên cạnh đó, trong khi hạt điều được nhặt ra để chế biến thì quả điều lại bị bứt bỏ đi, lí do là ở Việt Nam chưa có đơn vị nào thu mua quả điều để chế biến cả. Nghe giang hồ đồn ở nước ngoài người ta dùng quả điều để làm rượu, nước trái cây thậm chí là chất tẩy rửa nhưng ở Việt Nam thì chưa ai làm được. Tui cũng đang thử nghiên cứu xem có thể làm gì với quả điều đây, nguyên liệu thì dồi dào, giá cực rẻ như cho không, nghe đầy tiềm năng phải không nào?
Giá hạt điều tươi năm 2020 thì dao động trong khoảng 17.000 – 27.000/kg tùy thời điểm. Các bạn biết không, nếu may mắn được trúng mùa, mỗi hectare sẽ thu hoạch được khoảng 2-3 tấn hạt điều tươi. Tính sương sương thì mỗi năm, một hectare chỉ mang lại cho người nông dân từ 55 đến 60 triệu doanh thu mà thôi, chưa kể đến các chi phí chăm sóc, bón phân, tỉa cành, thuê người lượm điều… Nói đến đây thôi cũng đủ thấy người nông dân không thể sống đủ với vài ba cây điều rồi, đâu phải ai cũng có cả héc đất trồng điều đâu :3. Nhưng đối với họ, hạt điều là hạt vàng, hạt ngọc, tiền thu lại tuy ít nhưng đủ giúp họ trang trải cuộc sống. Bao nhiêu giá trị công sức lao động cùng với sự kiên nhẫn, chăm chỉ của người nông dân đã kết tinh vào hạt điều mà chúng ta vẫn thường ăn đấy. Khi ăn điều hãy nhớ tới sự cực khổ của người nông dân, nhờ họ mà Việt Nam chúng ta mới có được một thứ đặc sản đứng đầu thế giới.
Sau khi thu hoạch xong, các đại lý thu mua hạt điều tươi từ nông dân sẽ gom lại để đem bán vào các nhà máy chẻ điều. Và từ đây, cuộc đời của hạt điều tươi sẽ bước qua một trang mới. Một lưu ý nhỏ là cái người nông dân bán ra chỉ là các hạt điều thô còn vỏ cứng, để tụi mình ăn được thì nó phải qua hằng hà sa số các công đoạn xử lý khác nữa. Mình sẽ cùng nhau đi tới câu chuyện thứ 2 về sản xuất hạt điều nhé.
Câu chuyện thứ hai: Trải nghiệm một lần sản xuất hạt điều
Đây có thể là quá trình phức tạp nhất trong quá trình “từ vườn lên kệ hàng” của hạt điều đó! Từng công đoạn trong quá trình sản xuất đều phải được đảm bảo làm sao ra được nhiều hạt điều nguyên nhân trắng nhất, ít bể nhất. Quá trình này là một chuỗi dài và nhiều các hoạt động. Có thể câu chuyện này sẽ là câu chuyện dài nhất và hay ho nhất đó. Hãy lấy một ít hạt điều của TKCB để vừa thưởng thức hạt điều vừa tìm hiểu quá trình sản xuất của hạt nhé. Ai mà chưa có sản phẩm của tui thì link bán hàng của chúng tui nè: https://shop.tuikhoeconban.com/
Phơi hạt điều – Đầu tiên phải cho mấy bé hạt điều “tắm nắng”
Các cô em hạt điều tươi mơn mởn sẽ được đổ ra sân phơi, có thể nền bê tông hoặc nền đất có trải bạt to rộng để phơi mình dưới nắng mặt trời. Sau khoảng 2 – 4 lượt nắng, khi ấy độ khô của hạt điều còn khoảng 8-10%, đi ngang đá vô đống hạt điều mà nghe tiếng giòn rổn rổn thì ok, cho đóng vào bao, lưu kho chờ ngày “xuất giá”. Đóng bao khi hạt điều càng nóng giòn càng tốt, vì khi đó quả điều chưa được lặt kĩ trong quá trình thu hoạch sẽ dễ rụng ra khỏi hạt điều. Mục đích của việc phơi nắng này là để hạt điều tươi không bị ẩm mốc trong quá trình lưu kho cũng như để hạn chế bể trong quá trình chẻ hạt điều đó các bạn.
Sàng hạt điều – Phân chia các em điều theo “size cơ thể”
Với tui, máy sàng hạt điều quả thật là một sáng kiến vĩ đại cho ngành điều. Mục đích của việc sàng hạt điều là để cho quá trình chẻ hạt được thuận tiện hơn, nhờ sàng hạt điều ra được các kích thước to nhỏ khác nhau phù hợp với khuôn dao chẻ, dao sẽ không chẻ phạm vào nhân trắng, gây dơ, gây bể. Hạt điều thì có rất nhiều kích cỡ nhưng cơ bản vẫn là A, B, C và D. Trong đó A là size hạt lớn nhất và D là size hạt bé nhất. Với 2 size lớn A và B, người ta còn chia ra các size nhỏ hơn cùng cấp là A cồ, A1, A2, B1 và B2. Nghe thôi đã thấy size điều còn phức tạp hơn size áo quần của tui rồi. Nên phải lọc loại cẩn thận trước khi vào quá trình tách nhân – quá trình khiến hạt điều nhân vỡ nhiều nhất. Nhưng khoan hẵn vội chẻ hạt, tui sẽ chỉ các bạn cách hấp hạt điều trước nha.
Hấp hạt điều – Cho vào phòng xông hơi nè (dân gian gọi là hấp hạt điều đó hihi)
Mục đích của việc hấp hạt điều là nhờ hơi nóng làm cho vỏ cứng của hạt điều mềm hơn, ít mủ và tách biệt khỏi nhân trắng bên trong. Từ đó, khi đem đi chẻ, một mặt sẽ giúp vỏ cứng dễ vỡ ra, mặt khác nhân sẽ dễ bung ra khỏi vỏ cứng hơn, giúp cho quá lọc nhân và vỏ sau này sẽ dễ xử lý hơn. À, sau khi hấp xong, hạt điều phải được làm nguội lại khoảng nửa ngày rồi mới đem đi chẻ nha. Nhắc đến công đoạn chẻ nhiều quá, tui nghĩ các bạn cũng đang rất háo hức trông chờ được nhìn thấy “hotgirl” hạt điều nhân trắng lắm rồi đúng không nè. Vậy thì tiếp tục đến với công đoạn chẻ hay còn gọi là tách nhân thôi.
Chẻ – Bắt đầu quá trình “phẫu thuật” tách nhân hạt điều
Chẻ hay còn gọi là cắt tách nhân là quá trình lấy nhân trắng ra khỏi vỏ cứng. Quá trình này có thể được thực hiện bằng máy chẻ hoặc thủ công, nhưng hiện nay nhiều cơ sở chẻ điều đã đầu tư cho mình nhiều dàn máy chẻ để nâng cao năng suất chẻ hơn. Chẻ bằng tay hay bằng máy gì thì người chẻ cũng phải hết sức tỉ mỉ để dao không cắt phạm vào phần nhân trắng bên trong, hạn chế dơ, bể, cấn lưng hạt nhân. Mỗi kích thước hạt điều thì tương ứng với 1 khung dao nhất định. Cũng vì lý do này mà công đoạn sàng hạt điều phía trên được làm khá chặt chẽ, để phân đúng cỡ hạt tới đúng dàn máy chẻ có khung dao thích hợp. Dạng như “nồi nào thì vung nấy” đấy các bạn.
Một điều đáng lưu ý trong quá trình chẻ là công nhân làm ở khu vực này lại còn rất dễ bị lột da vì dầu của vỏ cứng sẽ bắn ra trong quá trình chẻ mang theo tính axit của nó, gây bỏng rát nếu tiếp xúc với da. Đặc biệt, dầu của vỏ điều khi dính vào bất kì đâu cũng đều rất khó để tẩy rửa, riêng tui đã hi sinh vài cái áo sơ mi vì dầu điều rồi đó. Fun fact là ai mà có ý định tham quan cơ sở chẻ hạt điều thì hãy trang bị cho mình một trang phục đừng xịn xò quá nha, vì dầu điều có thể khiến chiếc áo hoặc đôi giày bạn yêu thích không còn nguyên vẹn nữa đâu đó. Giống như hoa hồng thì có gai còn nhân điều thì có vỏ đầy axit vậy đó.
Sau khi vỏ và nhân “đôi đường đôi ngã”, nhân trắng (lúc này người ta hay còn gọi là nhân sống) sẽ được đem đến lò sấy. Mà đem nhân trắng đi sấy để làm gì vậy ta?
Sấy và hồi ẩm
Câu trả lời cho câu hỏi trên chính là để đảm bảo hàng giữ được lâu hơn và dễ bóc lụa hơn nhé. Ngoài ra, nếu như không cần bóc vỏ lụa thì xong công đoạn sấy và hồi ẩm thì nhân điều đã có thể ăn được rồi. Bên cạnh đó, nếu như hạt điều được yêu cầu là phải bóc vỏ lụa thì quá trình sấy và hồi ẩm thật sự giúp lớp áo lụa ấy và nhân tách nhau ra một cách dễ dàng hơn. Nói một cách khoa học thì sấy làm vỏ lụa dễ tách khỏi nhân là do vỏ và nhân có độ co dãn về nhiệt khác nhau, khi nhiệt độ tăng thì vỏ dãn ra nhiều hơn nhân, làm vỏ lụa dễ bong ra khỏi nhân. Không biết liệu tui giải thích đã đủ dễ hiểu chưa ta?
Cách sấy thì hết sức đơn giản: đưa vào lò sấy, để trong đó tầm 10-22h tùy nhiệt độ sấy. Sau khi sấy khô xong cho độ ẩm về tầm 2.5-4% thì nhân điều sẽ được phun sương để làm mềm hạt, giảm tỷ lệ bể khi bóc vỏ lụa. Đọc đến đây có lẽ nhiều bạn cũng đã thắc mắc “hồi ẩm” là gì? Đó chính là quá trình phun hơi nước lên hạt điều sau khi sấy đó.
Không biết có ai về team “nhân trắng không lụa” của tui không, nếu có thì hãy cùng tui đến bước bóc vỏ lụa nha.
Bóc lụa – Cởi bỏ lớp áo lụa bên ngoài hạt điều
Áo lụa bên ngoài của nhân điều có tính axit nhẹ nên ai ăn vào nhiều sẽ cảm thấy hơi ngứa rát cổ họng. Chính vì thế, nếu các bạn mua hạt điều rang muối của TKCB thì nhớ tách vỏ lụa ra trước rồi mới thưởng thức nhé. Trong thời gian tới, hạt điều nhân trắng của TKCB sẽ sớm được trình làng cho những ai đam mê sữa hạt cũng như đơn giản là lười bóc vỏ lụa trước khi ăn như tui. Nhưng trước khi ra được thành phẩm đóng hộp như hạt điều của tụi tui thì sau bước bóc lụa, chúng ta còn phải trải qua thêm 1 bước nữa. Đó chính là Kiểm tra chất lượng và phân loại hạt.
Kiểm tra chất lượng và tiếp tục phân loại hạt
Hạt điều nhân sau khi bóc sạch vỏ lụa sẽ được phân loại và kiểm tra chất lượng trước khi đóng gói thành sản phẩm để bán cho thị trường nội địa hoặc xuất khẩu ra nước ngoài. Những hạt nào có hình thức không đạt như còn dính vỏ lụa, sâu, nám, tím, dính dầu, dơ …vân vân và mây mây sẽ được loại ra. Quá trình lọc loại này có thể được thực hiện bằng máy hoặc thủ công. Theo quy chuẩn của thế giới, bộ tiêu chuẩn AFI cho hạt điều của Hiệp hội Công nghiệp Thực phẩm Hoa Kỳ (Association of Food Industries of New York) thì sản phẩm ở khâu phân loại này có 32 loại. Hạt điều nhân trắng tới tay bạn đẹp hay không, thành bại là ở khâu này, phụ thuộc rất lớn vào người làm hàng cho bạn có tâm tới đâu.
Hun trùng, đóng gói và tada…hạt điều thượng hạng ra đời!
Vì hạt điều mà là một mặt hàng thực phẩm ăn liền nên yêu cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm rất nghiêm khắc và chặt chẽ. Hun trùng sẽ là một khâu giúp cho hạt điều sạch hơn, tránh được sâu mọt và có thể loại bỏ được các tác nhân gây bệnh nguy hiểm.
Có 2 cách hun trùng: bằng thuốc hoặc bằng khí nito. Cách phổ biến và tiết kiệm là người ta thường lấy một ít thuốc cho vào túi nhỏ rồi cho vào bao điều, cột chặt miệng bao lại, sau đó chất nhiều bao điều lại thành đống rồi trùm bạt., ủ 48 tiếng. Các loại thuốc này phân giải trong thời gian ủ nên khi sản phẩm tới tay người tiêu dùng thì đảm bảo không còn dư lượng thuốc nhé. Cách hun trùng còn lại là dùng khí nito, nhà máy nơi tui làm việc thì người ta dùng cách này. Đầu tiên cho điều vào phòng kín, sau đó bơm khí nito đồng thời tăng nhiệt độ phòng lên sao cho trong phòng nồng độ oxy xuống dưới 1.5%, nhiệt độ từ 46-50 độ C. Điều kiện này được duy trì 48 tiếng thì sẽ làm sâu mọt và mọi hình thái của nó như trứng, kén đều đi đời hết. Bạn thử tưởng tượng thử xem con nào mà sống nổi khi không có ô xy trong từng ấy thời gian chứ :3?
Dù dùng cách nào thì mục tiêu cuối cùng đều là để đưa hạt điều đến tay các bạn một cách sạch nhất, an toàn nhất nên các bạn yên tâm khi dùng hạt điều nhé.
Sau khâu hun trùng này thì hạt điều đã có thể được đóng gói và mang đến người tiêu dùng. Tuy nhiên, tùy nhu cầu của người tiêu dùng, hạt điều còn có thể trải qua một vài công đoạn chế biến hoặc tẩm ướt gia vị để tăng thêm hương vị cũng như thêm nhiều lựa chọn cho người tiêu dùng như là điều wasabi, điều cốt dừa, điều tỏi ớt bên tụi tui nè.
Sau 2 câu chuyện tui vừa kể, các bạn cũng thấy được quy trình sản xuất hạt điều trải qua nhiều khâu phức tạp đến thế nào rồi đấy, tốn nhiều chi phí khác nhau, xảy ra nhiều hao hụt. Bên cạnh đó, thường 5kg điều thô mới ra có 1kg điều nhân thành phẩm thôi. Tất cả các yếu tố khó khăn từ thu hoạch cho tới sản xuất dẫn tới giá thành của hạt điều tương đối cao, nhưng hoàn toàn xứng đáng với giá trị dinh dưỡng mà nó đem lại đúng không nè? Khi tui vừa bước vào ngành điều, ông sếp bự trong ngành kể là 1 ngày ổng chỉ cần ăn hạt điều và uống nước cam thì đã đủ năng lượng, chất dinh dưỡng để làm việc trong một ngày rồi. Nhiêu đó đủ nói lên giá trị của hạt điều đã được chứng thực qua cả giá trị dinh dưỡng trên sách vở và cả qua những câu chuyện ngoài đời thực.
Nhưng nói đi thì cũng phải nói lại, nếu so giá hạt điều nhân trắng với các thực phẩm khác như đậu phộng, hạt dưa thì nó mắc hơn thiệt. Tuy nhiên nếu so với các món mà chúng ta thường ăn vặt thì lại không hề mắc chút nào. Hiện giá hạt điều nhân trắng được bán bởi Tui Khỏe Còn Bạn là 129k cho 500g. Với khẩu phần ăn 28g hạt điều mỗi ngày được khuyên bởi các chuyên gia dinh dưỡng thì các bạn có thể dùng được 17 ngày/ 17 lần. Vị chi 7.5k cho một món ăn giàu dinh dưỡng mà lại tốt cho sức khỏe, vẫn rẻ hơn rất nhiều so với giá một ly trà sữa hay một ly cà phê đúng không nào?
Với hi vọng mang đến các bạn những thực phẩm dinh dưỡng nhất, sạch nhất, an toàn nhất, TKCB vừa cho ra mắt dòng sản phẩm chuyên làm sữa/nấu ăn như điều nhân trắng, và dòng sản phẩm chuyên ăn vặt như điều tỏi ớt, điều rang muối, điều cốt dừa, điều wasabi. Các sản phẩm đều được giao hàng toàn quốc, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và chất lượng thì đẹp miễn chê. Còn ngần ngại gì mà không thử nào:
The post Câu chuyện hạt điều: từ vườn lên dĩa. “Ăn điều và biết điều” appeared first on Tui Khoẻ Còn Bạn.
Comments
Post a Comment